Fotograficzne wizerunki św. Jana Bosko
Św. Jan Bosko to człowiek przekazu, który sam był obiektem zainteresowania, co potwierdzają liczne zdjęcia.
Wśród współczesnych mu osób więcej zdjęć mieli tylko Garibaldi oraz pierwszy król Włoch Wiktor Emmanuel II. Duża liczba zdjęć w połączeniu z prymitywną techniką fotografii doprowadziła do powstania różnych wizerunków ks. Bosko.
Pytanie o prawdziwe oblicze świętego fascynowało wielu salezjańskich naukowców, stało się również obiektem zainteresowania ks. Giuseppe Soldy, salezjanina z Inspektorii Północno-Wschodnich Włoch (INE), który przedstawił zdjęcia świętego, katalogując je i opisując, a także próbując ukazać cały ten zbiór w sposób kompletny i uzasadniony.
W swojej pracy ks. Soldà zauważył, że aby dotrzeć do najbardziej autentycznych wizerunków ks. Bosko, trzeba przeprowadzić dokładną analizę obrazów, wyeliminować te retusze, które są typowe dla tamtych czasów i były motywowane głównie względami hagiograficznymi.
Z tego powodu do najbardziej „wiernych” zdjęć zaliczył fotografię wykonaną w Nicei w 1885 r., na której widać niewielki lub żaden retusz, oraz fotografię wykonaną w roku następnym w Sarriá niedaleko Barcelony w Hiszpanii, w przypadku której zachował się nawet negatyw.
Ks. Bosko przebywał w Nicei od 25 marca do 1 kwietnia 1885 r. Odwiedził wówczas dom salezjanów. Fotografia ukazuje starszego człowieka o wyglądzie wytrwałego i silnego rolnika, o oczach przenikliwych i cierpiących zarazem, o pracowitych i energicznych rękach i kręconych włosach. Twarz wygląda na zmęczoną, jak można zakładać jest odbiciem trudów codziennej pracy. Lewe oko jest żywe i przenikliwe, podczas gdy prawe jest wyraźnie przygaszone. Według przekazu ks. Bosko miał wtedy podwyższoną temperaturę ciała spowodowaną zmianami pór roku.
Opisy znajdujące się w „Memorie Biografiche” świadczą o jego niechęci do pozowania. Ostatecznie godził się na nie w geście uprzejmości wobec dobroczyńców i przyjaciół, którzy chcieli mieć jego wizerunek, gdyż służył on także wzmocnieniu poczucia jego obecności w domach salezjańskich.
Zdjęcie z Sarriá zostało wykonane 29 kwietnia 1886 r. w czasie podróży do nowo powstałych placówek salezjańskich w Hiszpanii. Ks. Viglietti – sekretarz ks. Bosko – wspominał o zdjęciu, na którym utrwalono ks. Bosko rozdającego Komunię Świętą. Zdjęcia wykonał Raimundo Fages Buxó.
W pierwszej wersji ks. Bosko wydaje się jeszcze starszy i bardziej zmęczony, jego usta są zaciśnięte i pozbawione uśmiechu, z dużymi fałdami na kościach policzkowych.
W drugiej wersji widać w całości postać kapłana oraz stół, na którym znajduje się figurka Matki Boskiej. Pomimo zastosowanych retuszy, w porównaniu z innymi wizerunkami świętego, na tych fotografiach ksiądz Bosko jawi się z „twardymi” i wyrazistymi rysami oraz kwadratową twarzą, co jest typową chłopską sylwetką, ale ze spojrzeniem wciąż żywym, inteligentnym i przenikliwym, chociaż jest ono osłabione.
Tekst za: Realistyczne zdjęcia ks. Bosko
