System prewencyjny – rozum

Rozum

Rozumiany jako naturalny sposób do odniesienia osoby do rzeczywistości. Takie działanie prowadzi do dialogu między wychowawcą a wychowankiem, w oparciu o jego dobro i rozwój.

„Św. Jan Bosko, opierając wychowanie na rozumie, wprowadza do systemu prewencyjnego optymistyczny humanizm, który każe wierzyć w naturalne i nadnaturalne bogactwa człowieka. Nie ignoruje on słabości człowieka, lecz przede wszystkim podnosi jego zalety i zatrzymuje wszystko to, co dobre”. 

Mówiąc o zasadzie rozumności w systemie prewencyjnym, należy stwierdzić, że odnosi się ona do obu uczestników procesu wychowawczego, zarówno do wychowawcy, który powinien kierować się opanowaniem, rozsądkiem, konkretnością, dostosowaniem się do sytuacji, szacunkiem, ufnością, stanowczością i umiejętnością wytwarzania głębokich motywacji, jak i do wychowanka, którego należy pobudzać do uczestnictwa, współodpowiedzialności, samodzielności wyboru, krytycyzmu oraz do swobodnego i odpowiedzialnego postępowania.

Rozum, w ujęciu prewencyjnym, ma dążyć do uregulowania relacji międzyosobowych w środowisku wychowawczym. Działania pedagogiczne w systemie były klarowne i zrozumiałe. Wszelkie działania powinny być ukierunkowane na spontaniczność, nie strach. W myśl tego wychowanek może zaspokoić dwa podstawowe fundamenty: działanie z wolnego wyboru i potwierdzenie własnej osobowości. Przyglądając się wprowadzonemu systemowi rozumu, można odnieść wrażenie, że człowiek dąży do twórczości, chęci bycia kimś. W tym celu działanie ks. Bosko odnosiło się do ukazania w wychowanku bogactwa zalet, tak by mógł odkryć w sobie energię, która kierunkuje go do pracy nad sobą.